2003-2007 EuroMed Taşımacılık Projesi; gelecekteki Avrupa-Akdeniz Serbest Ticaret Alanı'nın gelişmesini desteklemek ve Akdeniz taşımacılık sisteminin işleyişini ve etkinliğini geliştirerek bölgesel ekonomik entegrasyonu teşvik etmek amacıyla, 12 Ortak Akdeniz ülkesi arasında işbirliğini kolaylaştırmayı amaçlamıştır.
Avrupa Komisyonu; Kasım 2001'de, MEDA II Programı çerçevesinde, 20 milyon Euro tutarında bir finansal ödenek ile Avrupa-Akdeniz Bölgesel Taşımacılık Projesi'ni ('EuroMed Transport Project') üstlenmeye karar verdi.
"MEDA programı, Avrupa-Akdeniz Ortaklığı'nın yürütülmesinde Avrupa Birliği'nin ana finansal aracıdır. Söz konusu program, Akdeniz ortaklarının ekonomik ve sosyal yapılarının reformuna eşlik eden teknik ve finansal destek önlemleri sunar."
2003 başında başlayan ve 2007'ye kadar dört yıllık bir dönem halinde yürütülmüş olan EuroMed Taşımacılık Projesi; gelecekteki Avrupa-Akdeniz Serbest Ticaret Alanı'nın gelişmesini desteklemek ve bölgesel ekonomik entegrasyonu teşvik etmek amacıyla 12 Ortak Akdeniz ülkesi arasındaki işbirliğini kolaylaştırmayı amaçlamıştır.
Elde Edilen Faydalar:
Road haulage is set to grow by 50% between 1998 and 2010. In line with the Conclusions of the Gothenburg Council of June 2001, one of the objectives of the White Paper is to shift the balance between the modes. The Commissions policy, through an integrated package of measure, aims to limit the increase to 38%. The White Paper proposes to achieve this first by improving the performance of the alternatives to road transport- short sea shipping, rail and inland waterway. Actions will hence focus on supporting alternatives to road transport particularly for the "long haul" section of journeys. This not only reduces congestion, but improves road safety and is good for the environment.
Policy Initiatives and Programmes
Proje:
- başlıca zorluk ve darboğazları ortaya koyan bölgesel taşımacılık sistemine ilişkin tanısal bir çalışmanın ve
- politik ve kurumsal önlemler ile fiziksel altyapı sorunlarına değinen bölgesel bir taşımacılık eylem planının hazırlanmasına yardımcı oldu.
Aynı zamanda, proje:
- bölgesel aktörler arasındaki politik diyaloğun güçlendirilmesine katkıda bulundu;
- özel sektörün işbirliğini teşvik etti ve
- sektörün performansını denetlemek için araçlar oluşturdu.
Proje, Akdeniz taşımacılık sisteminin işleyişini ve etkinliğini iyileştirmeyi amaçladı; politik reformlara ve taşımacılık alanında faaliyet gösteren politikacılar ile eğitim/politika diyaloguna odaklandı.
Söz konusu bölgesel yaklaşımın aynı zamanda bölgesel altyapıyı geliştirme ve ilgili projelerin hazırlanması ve uygulanması için yerel kapasiteyi tesis etmek üzere strateji oluşturma gibi bir yan faydası olmuştur.
Projenin Amaçları
Genel Amaçlar:
* artan ve daha sürdürülebilir taşımacılık akışları, daha rekabetçi ticaret ve daha iyi dengelenmiş ticari alışveriş ile MEDA ülkelerinin ekonomik ve sosyal kalkınmasının tamamına katkıda bulunmak
* bölgedeki eşya ve yolcu taşımacılık sistemlerinin kalitesini, güvenliğini ve verimliliğini arttırarak, bir bütün olarak taşımacılık sektörünün işleyişini geliştirmek
* iyileştirilmiş taşımacılık akışlarını, daha iyi bağlantıları ve darboğazların azaltılmasını sağlayan çok modlu entegre taşımacılık ağlarının ve altyapısının geliştirilmesini desteklemek
Spesifik Amaçlar:
EuroMed Projesi, özellikle Avrupa-Akdeniz Serbest Ticaret Alanı'nın geliştirilmesine katkıda bulunmayı ve 12 Ortak Akdeniz Ülkesi (bkz. Proje Lehdarları) arasında söz konusu ülkelere aşağıdaki konularda destek olarak ekonomik entegrasyonu teşvik etmeyi amaçlamaktadır:
* kurumsal reformlar ile piyasa reformlarına destek vererek, operasyonel norm ve mevzuatların uyumlaştırılmasını teşvik ederek ve taşımacılık politikalarının eşgüdümünü destekleyerek Akdeniz taşımacılık sisteminin işlevselliğini ve etkinliğini arttırmak
* ortaklaşa kararlaştırılan öncelikli altyapı tasarılarında; yatırım kaynaklarının seferber edilmesini kolaylaştırarak, bölgesel taşımacılık altyapı ağını geliştirmek ve modernleştirmek ve söz konusu altyapı ağının Trans-Avrupa ağlarına bağlantısını sağlamak
* denizyolu-karayolu (demiryolu, karayolu ve büyük olasılıkla iç suyolu) bağlantıları ve kavşak noktalarına odaklanarak, deniz otoyolları çerçevesinde, AB ve MEDA ülkeleri arasında etkili ve verimli modlar arası yük taşımacılığını teşvik etmek.
EuroMed Projesinin Haritaları ve Veritabanı
Uluslararası etkin yük taşımacılığı, Avrupa-Akdeniz Serbest Ticaret Alanı'nın kalkınması için son derece önemlidir. 2000 yılında, yaklaşık 450 tonluk yük, MEDA ülkelerine gidiş-gelişlerde taşındı. Bunun yaklaşık yarısını, ham petrol ve benzeri sıvı dökme yük oluşturdu.
Denizyolu, birimlendirilmiş (konteyner) taşımacılık ile genel kargo ve dökme yük taşımacılığı için genellikle en önemli moddur. Kısa Mesafeli Denizyolu (Short Sea) taşımacılığı yapan RO-RO Gemileri, Batı Akdeniz'de oldukça önemliyken; karayolu taşımacılığı, Doğu Akdeniz'deki komşu ülkeler arasındaki akışlar için önemlidir. Gelecekteki en büyük artış, birimlendirilmiş (konteyner) yükte olacaktır.
"Bölgesel" kelimesinin; Akdeniz Ortakları ve diğer ülkeler arasında, destekleyici akışlar anlamına geldiği bölgesel ana taşımacılık ağı, koridorlar seti olarak düşünülebilir. Koridorlar; finansal kaynakların, en fazla fayda sağlanacak yerlerde ağ geliştirilmesi için odaklanmasına yardımcı olur. Mevcut taşımacılık altyapısı zaman içinde gelişmiştir. Günümüzde 50'den fazla liman tesisatı bulunmaktadır. Konteyner yük taşımacılığının hızlı gelişimi, en büyük zorluğu teşkil etmektedir.
Karayolunun durumu ve kapasitesi her zaman yeterli olmasa bile, MEDA ülkeleri ile her ülkede bulunan hizmet limanları arasında karayolu bağlantıları bulunmaktadır. Pek çok ülkede kapsamlı bir demiryolu ağı bulunmaktadır. Karayolu; dökme yük taşımacılığında, özellikle limanlara olan bağlantılarda da oldukça işe yaramaktadır; ancak öbür türlü, uluslararası taşımacılıkta mevcut haliyle olduğu gibi geliştirilemezdi.
Koridorlar
Koridorlar, önerilen altyapı ağını tanımlar. Bu ağ; MEDA ülkelerinde, uluslararası trafiğe yönelik liman ve havaalanı altyapısı ile demiryolu ve karayolu altyapısını içerir. Aynı zamanda; ağ, önceki çalışmaları ve Yüksek Düzey Çalışma Grubu'nun çalışmasını da dikkate almaktadır.